نوفل قائل به حساب عددی در قرآن است و آن را مانند اعجاز علمی، اعجاز الهی می‌داند. او تفاسیر و تأویلات فراوانی از آیات قرآن دارد و از پذیرش روایات اسرائیلی در تفسیر خودداری می‌کند.
در حالی که دو سال بیشتر نداشت، گاه بر دوش پدر و گاه بر دامان مادر در سال نکبت فلسطینی ١٩٤٨ از کشور مبدأ - در روستای رانتیه در شهر ساحلی یافا – همراه با خانواده‌اش آواره شد. صحنه‌های کشتار، ویرانی و آوارگی مردم بی‌دفاع فلسطین در ذهنش نقش بسته بود. به همراه خانواده به روستای رانتس و از آنجا به طوبس پناه برد تا در اردوگاه العین (غرب نابلس) مستقر شود.
و با خانواده‌اش در چادرها و در مجاورت صدها آواره‌ی هم‌روستایی خود زندگی کند.
شاهد قتل عام، کشتار و آوارگی صدها نفر بود؛ مادر و برادران دوقلویش در سن ١٥ سالگی به دلیل سرما و بیماری در اردوگاه جان باختند.
دکتر احمد نوفل، استاد سابق تفسیر و علوم قرآنی دانشگاه اردن، در گفتگو با خبرگزاری الجزیره فصل‌هایی از زندگی خود در پایان دهه شصت قرن گذشته را که غالبا پناهندگی و تحصیل، سپس اقدامات چریکی و مبارزه‌ی مسلحانه گذشت بازگو می‌کند. بیش از ٤٠ سال تدریس در دانشگاه اردن و روش‌شناسی او در تفسیر حرکی قرآن، انتقاد از روایات اسرائیلی و امتناع از پذیرش آنها در تفسیر، تا تفسیر دیجیتال از نکات برجسته‌ی این گفتگو است.
شب‌های رمضان
نوفل به عنوان مفسر قرآن، مدرس علوم قرآن، خطیب و واعظ به بیش از ٤٠ کشور جهان سفر کرد و در این سفر، توجه مخاطبان را به خود جلب نمود و به گونه‌ای جالب و به دور از تظاهر، دل آنها را نرم کرد. او در خدمت کتاب خدا بود و در این راه روش‌های مدرن و ادبی که مورد پسند مخاطبان بود به کار می‌گرفت به‌ویژه که او در تفسیر خود از لهجه‌های عراقی، مصری، سوری و غیره برای جلب توجه شنوندگان استفاده می‌کرد.
ماه رمضان را با تهجد و نماز شب و تلاوت و تفسیر قرآن و ایراد خطبه‌های دینی سپری می‌کرد. بنا به اظهارات وی در سال ٢٠١٦ پس از بازنشستگی از دانشگاه اردن، مقامات کشورش از تدریس در مساجد جلوگیری کردند. بنابراین او به رسانه‌های دیجیتال، رسانه‌های اجتماعی و رسانه‌های مکتوب، صوتی و تصویری روی آورد.
نوفل بیش از ٢٠ کتاب نوشته است که اکثر آنها در زمینه‌ی تفسیر و علوم قرآن است، از جمله ٤ کتاب در زمینه‌ی روانشناسی که مهم‌ترین آنها عبارتند از: "شایعه"، "جنگ روانی از دیدگاه اسلام"، "جنگ روانی بین ما و اسرائیل»، «سوره‌ی یوسف، پژوهشی - تحلیلی»، «تفسیر نظام‌مند»، «روش تحقیق و تألیف در داستان‌های قرآنی» و «راه فلسطین». عنوان پایان‌نامه‌ی دکتری او « تفسیر مجاهد بن جبر: مطالعه و تحقیق» بود. او کتابخانه‌ای با بیش از ٣٠هزارجلد کتاب دارد که آن را برای خدمت به نسل‌های آینده وقف کرده است.
تفسیر حرکی
نوفل با تکیه بر روش‌شناسی تفسیر حرکی قرآن، در تفاسیر خود به دعوت الی الله، حرکت جامعه و تربیت آن، تهذیب نفس و مجاهدت، دعوت به جهاد و حرکت امت با قرآن و پیوند دادن همه شئون زندگی به قرآن کریم پرداخته است و به گفته‌ی او در این راه به تفسیر «في ظلال القرآن» اثر نویسنده و متفکر فقید سید قطب اقتدا کرده است.
نوفل در سال ١٩٦٥ شریعت اسلامی را در دانشکده‌ی شریعت در منطقه جبل الویبده در مرکز عمان فرا گرفت. از اساتید خود ابراهیم زید کیلانی، فاضل عباس، محمود عبیدات و عبدالعزیز الخیاط، رئیس دانشکده را به یاد دارد. او سال‌ها بعد در دانشگاه همکار آنها شد.
نوفل می‌گوید: از روز اول تحصیل در رشته‌ی شریعت در حالی که درس تفسیر را در ذهن داشتم، هدفم این بود که در دانشگاه اردن مدرس شوم و در طول خدمتم ٤ بار به دلایل سیاسی از دانشگاه اخراج شدم.
نوفل قائل به حساب عددی در قرآن است و آن را مانند اعجاز علمی، اعجاز الهی می‌داند. او تفاسیر زیادی از آیات قرآن دارد؛ از استناد به روایات اسرائیلی در تفسیر خودداری و آنها را تکذیب می‌کند و نوعی دروغ و افترا بر پیامبران و آیات قرآن کریم می‌داند.
اقدامات چریکی
نوفل با شور و اشتیاق از اقدامات چریکی یاد می‌کند: «آخرین امتحانات دانشگاه را پاس کردم، سپس به سراغ پایگاه عملیات چریکی مسلحانه در روستاهای اربید غربی در سال ١٩٦٩ رفتم که پایگاه‌هایی برای مبارزات فلسطینیان در آن وجود داشت. در کنار آنها پایگاه‌های نظامی وجود داشت که در آن زمان به «پایگاه‌های شیوخ» معروف بود. این پایگاه‌ها منسوب به اسلام‌گرایانی بود که علیه ارتش دشمن صهیونیستی و شهرک‌های نزدیک رود اردن در اعماق این منطقه عملیات مسلحانه انجام می‌دادند.
تعداد «پایگاه های شیوخ» در آن زمان به ٧ پایگاه می‌رسید که هر کدام حدود ٤٠ رزمنده داشت و شامل فلسطینی‌ها، اردنی‌ها، سوری‌ها، لبنانی‌ها، مصری‌ها، سودانی‌ها، یمنی‌ها و دیگر گروه‌هایی بود که نوفل از آنها یاد می‌کند. در این پایگاه‌ها همچنین پزشکان و پرستارانی حضور داشتند که کمک‌های اولیه را برای مجروحان و رزمندگان را تأمین می‌کردند.
نوفل از برادری و محبت و از مبارزات مسلحانه و تامین حمایت نظامی بین پایگاه‌های چریکی و ارتش اردن به ویژه هنگام درگیری با دشمن صهیونیستی می‌گوید و از مشارکت دو طرف در خروج مجروحان از میدان نبرد و تأمین امنیت به نیکی یاد می‌کند.
نوفل در آغاز سال ١٩٦٩ پس از شهادت تعدادی از رهبران، ریاست و مدیریت پایگاه‌های شیوخ را بر عهده گرفت. او در تشریح وضعیت پایگاه‌های نظامی آن زمان می‌گوید: «این پایگاه‌ها به مثابه میدان جنگ، مسجد و بیمارستان و نیز مدارس آموزشی و محل اجتماع داوطلبان بود.»
در اوایل سپتامبر ١٩٧٠ عملیات نظامی در پایگاه‌های شیوخ متوقف شد؛ دلیل آن وقوع درگیری بین ارتش اردن و سازمان‌های عملیات چریکی در آن زمان بود. تصمیم ما در پایگاه‌ها این بود که هیچ گلوله‌ای علیه ارتش اردن شلیک نکنیم و اقدامات نظامی را متوقف کنیم.»
بازگشت به تدریس
در آغاز سال ١٩٧١، نوفل به عنوان دستیار آموزشی به دانشگاه اردن بازگشت و با هزینه‌ی وزارت اوقاف اردن مأموریت یافت در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه الازهر مصر در رشته‌ی تخصصی تفسیر تحصیل کند. او در سال ١٩٧٨ مدارج دانشگاهی خود را تکمیل کرد و برای ادامه‌ی کار خود به دانشگاه اردن بازگشت. عنوان پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد او "انسجام هنری در داستان‌های قرآنی" بود.
نظرات